Chi nhánh phụ thuộc có tư cách pháp nhân không

Tư cách pháp nhân là một trong những đặc điểm quan trọng của tổ chức, pháp nhân. Tư cách pháp nhân tạo điều kiện cho tổ chức, pháp nhân tham gia vào các quan hệ pháp luật, thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình một cách độc lập, bình đẳng với các chủ thể khác.

Tư cách pháp nhân là gì ?

Tư cách pháp nhân là một khái niệm pháp lý được sử dụng để chỉ tổ chức, công ty, doanh nghiệp, trường học, bệnh viện, và các tổ chức khác có thể được xem như một thực thể pháp lý độc lập. Tư cách pháp nhân có nghĩa là tổ chức đó có thể tham gia vào các hoạt động kinh doanh, tài chính, và pháp lý mà không cần phải dựa vào cá nhân.

Theo quy định tại Điều 74 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về pháp nhân cụ thể như sau:

“Điều 74. Pháp nhân

Một tổ chức được công nhận là pháp nhân khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Được thành lập theo quy định của Bộ luật này, luật khác có liên quan;
b) Có cơ cấu tổ chức theo quy định tại Điều 83 của Bộ luật này;
c) Có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình;
d) Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập.
Mọi cá nhân, pháp nhân đều có quyền thành lập pháp nhân, trừ trường hợp luật có quy định khác.”

Các tổ chức có tư cách pháp nhân bao gồm:

Doanh nghiệp. Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập theo quy định của pháp luật.
Hợp tác xã. Hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 07 thành viên tự nguyện thành lập và hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng, dân chủ, công bằng, hợp tác và giúp đỡ nhau.
Tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, tổ chức tôn giáo, tổ chức kinh tế tập thể, tổ chức khác theo quy định của pháp luật.

Tư cách pháp nhân được pháp luật bảo vệ, cụ thể như sau:

Tài sản của pháp nhân được pháp luật bảo hộ.
Pháp nhân có quyền khởi kiện, tham gia tố tụng với tư cách nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Pháp nhân có quyền tự mình ký kết các hợp đồng, giao dịch dân sự, thương mại, lao động,…

Thành lập chi nhánh phụ thuộc

Theo quy định tại Điều 44 Luật Doanh nghiệp 2020, chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của doanh nghiệp, bao gồm cả chức năng đại diện theo ủy quyền.

Để thành lập chi nhánh phụ thuộc, doanh nghiệp phải đáp ứng các điều kiện sau:

Có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
Có hồ sơ thành lập chi nhánh theo quy định.
Nộp hồ sơ thành lập chi nhánh tại Phòng Đăng ký kinh doanh nơi đặt chi nhánh.

Hồ sơ thành lập chi nhánh phụ thuộc bao gồm:

Giấy đề nghị đăng ký thành lập chi nhánh theo mẫu quy định.
Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
Bản sao quyết định thành lập chi nhánh.
Bản sao biên bản họp của cơ quan có thẩm quyền về việc thành lập chi nhánh.
Bản sao giấy tờ chứng minh quyền sử dụng địa điểm đặt chi nhánh.
Bản sao giấy tờ chứng minh nhân thân của người đứng đầu chi nhánh.

Thủ tục thành lập chi nhánh phụ thuộc được thực hiện như sau:

Doanh nghiệp nộp hồ sơ thành lập chi nhánh tại Phòng Đăng ký kinh doanh nơi đặt chi nhánh.
Phòng Đăng ký kinh doanh tiếp nhận hồ sơ và kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ.
Trường hợp hồ sơ hợp lệ, Phòng Đăng ký kinh doanh cấp Giấy chứng nhận đăng ký thành lập chi nhánh cho doanh nghiệp.
Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, Phòng Đăng ký kinh doanh thông báo doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung hồ sơ.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, Phòng Đăng ký kinh doanh cấp Giấy chứng nhận đăng ký thành lập chi nhánh cho doanh nghiệp

Chi nhánh phụ thuộc có tư cách pháp nhân không?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 84 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì “Chi nhánh, văn phòng đại diện là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, không phải là pháp nhân”.

Như vậy, chi nhánh phụ thuộc là đơn vị trực thuộc của pháp nhân, không có tư cách pháp nhân. Chi nhánh phụ thuộc không có tài sản riêng, không được hưởng các quyền và lợi ích độc lập với pháp nhân. Chi nhánh phụ thuộc chỉ có quyền và nghĩa vụ theo ủy quyền của pháp nhân.