CHỐT CHI HƠN 57.000 TỶ ĐỒNG CHO CẢI CÁCH TIỀN LƯƠNG NĂM 2026

Việt Nam đang bước tới một giai đoạn quan trọng trong tiến trình cải cách tiền lương khi Chính phủ thống nhất dành hơn 57.000 tỷ đồng cho kế hoạch cải cách tiền lương năm 2026. Đây không chỉ là con số ngân sách khổng lồ mà còn là động thái mang tính bước ngoặt, phản ánh quyết tâm nâng cấp hệ thống lương vốn vận hành nhiều năm theo cơ chế hệ số, không còn đáp ứng thực tiễn thị trường lao động hiện nay. Cải cách lần này hướng đến mục tiêu nâng thu nhập thực chất cho người lao động khu vực công, đồng thời xây dựng một bộ máy hiệu quả, minh bạch và cạnh tranh hơn.

1. NGUỒN CHI HƠN 57.000 TỶ ĐỒNG SẼ ĐƯỢC PHÂN BỔ NHƯ THẾ NÀO

Khoản kinh phí này được xác định là nền tảng tài chính cho quá trình triển khai bảng lương mới theo vị trí việc làm. Thay vì hệ số cũ vốn kéo dài nhiều năm, tiền lương sẽ được tính bằng mức lương tuyệt đối, thể hiện đúng giá trị của từng vị trí, từng chức danh và từng mức độ trách nhiệm. Việc phân bổ ngân sách sẽ tập trung cho việc tăng mức lương cơ bản, cơ cấu lại các khoản phụ cấp, cải thiện thu nhập thực tế của đội ngũ cán bộ công chức viên chức và điều chỉnh mức đóng – hưởng các loại bảo hiểm xã hội theo mặt bằng lương mới. Tất cả nhằm mục tiêu bảo đảm tiền lương trở thành nguồn thu nhập chính, đủ sống và giúp người lao động an tâm công tác.

Một phần quan trọng của nguồn chi cũng sẽ được sử dụng như quỹ dự phòng nhằm ứng phó biến động kinh tế, lạm phát và thay đổi chi phí xã hội trong giai đoạn 2026. Điều này thể hiện sự chủ động của Chính phủ trong việc đảm bảo cải cách tiền lương diễn ra bền vững, không tạo gánh nặng ngân sách và không ảnh hưởng đến an sinh xã hội.

2. LÝ DO VIỆT NAM CHỌN NĂM 2026 LÀ THỜI ĐIỂM CẢI CÁCH

Trong nhiều năm, hệ thống lương theo hệ số dần bộc lộ sự lạc hậu. Mức lương cơ bản quá thấp so với nhu cầu sống tối thiểu khiến thu nhập của cán bộ công chức viên chức không đáp ứng đúng giá trị công việc mà họ đảm nhiệm. Việc phụ thuộc gần như hoàn toàn vào thâm niên dẫn đến tình trạng người có kinh nghiệm lâu năm hưởng mức lương cao nhưng khác biệt không lớn so với người mới vào nghề, tạo ra sự thiếu động lực phấn đấu. Nhiều ngành đặc thù như y tế và giáo dục liên tục ghi nhận tình trạng nghỉ việc hàng loạt, đặc biệt sau giai đoạn áp lực hậu Covid-19.

Chính phủ xác định cải cách tiền lương không chỉ là nâng thu nhập mà còn là cải tổ toàn diện hệ thống quản trị nhân lực khu vực công. Năm 2026 là thời điểm phù hợp vì giai đoạn 2024 – 2025 được xem như thời kỳ chuẩn bị nguồn lực, tinh gọn bộ máy và đánh giá lại từng vị trí việc làm, tạo nền móng vững chắc cho bước chuyển đổi lớn.

3. NHỮNG THAY ĐỔI LỚN TRONG BẢNG LƯƠNG MỚI

Hệ thống bảng lương mới sẽ thay đổi hoàn toàn cách trả lương. Thay vì cộng thêm hệ số như trước, tiền lương sẽ được xác định theo giá trị tuyệt đối dựa trên vị trí việc làm, chức danh, tiêu chuẩn năng lực và mức độ chịu trách nhiệm. Điều này giúp giảm tối đa sự chênh lệch vô lý giữa các vị trí, đồng thời phản ánh đúng tầm quan trọng của từng công việc.

Cơ cấu phụ cấp cũng sẽ thay đổi mạnh mẽ. Những phụ cấp không còn ý nghĩa thực tiễn sẽ được cắt giảm, thay vào đó, phụ cấp cho các ngành nghề áp lực cao như giáo viên, bác sĩ, chiến sĩ lực lượng vũ trang, nhân viên y tế tuyến cơ sở sẽ được tăng cường và điều chỉnh theo mức lương mới. Mục đích là để thu nhập phản ánh đúng mức đóng góp của người lao động trong từng lĩnh vực.

Ngoài ra, việc đánh giá tăng lương và nâng ngạch sẽ dựa vào hiệu quả công việc thay vì chỉ dựa vào thời gian công tác. Các cơ quan, đơn vị phải xây dựng hệ thống đánh giá minh bạch để đảm bảo công bằng giữa những người làm việc thực chất và người chỉ hoàn thành công việc ở mức tối thiểu.

4. TÁC ĐỘNG KINH TẾ – XÃ HỘI KHI CẢI CÁCH TIỀN LƯƠNG ĐƯỢC ÁP DỤNG

Cải cách tiền lương có tác động lan tỏa rất lớn đến nền kinh tế. Khi thu nhập của hàng triệu người lao động khu vực công được cải thiện, sức mua của thị trường sẽ tăng mạnh, kích thích tiêu dùng và thúc đẩy sản xuất. Đây là yếu tố quan trọng góp phần nâng cao tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh thị trường trong nước là yếu tố ổn định nhất của Việt Nam.

Ở góc độ nguồn nhân lực, việc cải cách giúp giảm tình trạng chảy máu chất xám từ khu vực công sang khu vực tư nhân. Khi lương tăng và cách đánh giá minh bạch hơn, người lao động sẽ có động lực gắn bó lâu dài, đặc biệt ở những ngành quan trọng như y tế và giáo dục. Điều này giúp giảm thiếu hụt nhân lực, cải thiện chất lượng dịch vụ công và nâng cao sự hài lòng của người dân.

Một điểm quan trọng khác là cải cách tiền lương sẽ thúc đẩy tính minh bạch, giảm nguy cơ tiêu cực và hạn chế cơ chế xin – cho. Khi lương đủ sống và tương xứng với vị trí, động lực phấn đấu và sự chuyên nghiệp sẽ tăng lên rõ rệt.

5. THỜI ĐIỂM ÁP DỤNG VÀ LỘ TRÌNH THỰC HIỆN

Theo kế hoạch, chính sách tiền lương mới sẽ được áp dụng từ ngày 1/1/2026. Trong năm 2024 – 2025, các cơ quan trung ương và địa phương sẽ tiến hành rà soát chức danh, chuẩn hóa mô tả công việc, hoàn thiện hệ thống đánh giá vị trí việc làm, đồng thời chuẩn bị nguồn ngân sách để đảm bảo việc cải cách diễn ra thuận lợi. Các bộ, ngành cũng đang xây dựng văn bản hướng dẫn chi tiết để quá trình chuyển đổi bảng lương không gây xáo trộn lớn và đảm bảo quyền lợi cho người lao động.

Việc chốt chi hơn 57.000 tỷ đồng cho cải cách tiền lương năm 2026 là một bước đi mang tính chiến lược, mở ra giai đoạn mới cho hệ thống tiền lương quốc gia. Không chỉ cải thiện thu nhập và đời sống của hàng triệu người lao động, cải cách này còn góp phần xây dựng bộ máy hành chính hiệu quả hơn, minh bạch hơn và phù hợp với yêu cầu phát triển của đất nước trong bối cảnh mới. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và quyết tâm chính trị cao, cải cách tiền lương năm 2026 được kỳ vọng sẽ trở thành dấu mốc quan trọng trong tiến trình đổi mới của Việt Nam.

HÃY GỌI NGAY SBDC KHI DOANH NGHIỆP CỦA BẠN CẦN HỖ TRỢ