Tăng cường phối hợp trong công tác quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh trên địa bàn tỉnh Gia Lai

Tại văn bản số 6531/UBND-KTTH ngày 15/11/2025, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo triển khai các giải pháp tăng cường phối hợp trong công tác quản lý thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh, đặc biệt trong giai đoạn chuẩn bị chuyển đổi từ phương pháp thuế khoán sang phương pháp kê khai kể từ ngày 01/01/2026. Đây là bước thay đổi quan trọng nhằm hoàn thiện mô hình quản lý thuế, đảm bảo tính minh bạch, công bằng và phù hợp với tinh thần cải cách tài chính – ngân sách theo định hướng của Bộ Tài chính.

Ngày 15/11/2025, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai đã ban hành văn bản số 6531/UBND-KTTH về việc tăng cường phối hợp trong công tác quản lý thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh trên địa bàn tỉnh, trong bối cảnh phương pháp thu thuế khoán sẽ chính thức được xóa bỏ và thay thế bằng phương pháp kê khai kể từ ngày 01/01/2026. Đây là một trong những nội dung quan trọng nằm trong lộ trình cải cách quản lý thuế, từng bước hiện đại hóa công tác thu ngân sách và đảm bảo tính minh bạch, công bằng đối với mọi đối tượng kinh doanh.

1. Sự cần thiết của việc chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế kê khai

Nhiều năm qua, phương pháp thuế khoán được áp dụng cho hộ kinh doanh nhỏ lẻ đã mang lại hiệu quả nhất định, giúp giảm tải thủ tục hành chính và tạo thuận lợi cho người nộp thuế trong điều kiện công nghệ thông tin chưa phát triển mạnh. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, mô hình này bộc lộ nhiều hạn chế: doanh thu thực tế của hộ kinh doanh khó được phản ánh chính xác; dễ phát sinh tình trạng chênh lệch nghĩa vụ thuế giữa các hộ có quy mô tương đương; khó kiểm soát thất thu thuế; và không phù hợp với yêu cầu hiện đại hóa quản lý tài chính công.

Chính vì vậy, việc chuyển sang phương pháp kê khai được xem là bước tiến quan trọng nhằm nâng cao tính chính xác, minh bạch và công bằng. Khi áp dụng kê khai, hộ kinh doanh sẽ tự xác định doanh thu, chi phí, thu nhập chịu thuế và nghĩa vụ thuế của mình trên cơ sở dữ liệu thực tế. Cơ quan thuế sẽ đóng vai trò kiểm tra, giám sát, đối chiếu và xử lý vi phạm nếu có sai lệch. Điều này không chỉ giúp cơ quan quản lý nắm bắt sát thực tế kinh doanh mà còn thúc đẩy hộ kinh doanh chuyển dịch sang phương thức hoạt động chuyên nghiệp hơn.

2. Chỉ đạo quan trọng của Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai

Theo văn bản số 6531/UBND-KTTH, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các sở ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố và đặc biệt là Cục Thuế tỉnh phải tăng cường phối hợp để đảm bảo quá trình chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế kê khai diễn ra đồng bộ, đúng tiến độ và đúng pháp luật.

Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh rằng việc triển khai mô hình mới không chỉ là nhiệm vụ của riêng ngành thuế mà đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ của nhiều cơ quan liên quan. Công tác quản lý thuế giai đoạn tới đây cần dựa trên nền tảng dữ liệu đầy đủ, chính xác về hoạt động kinh doanh, vì vậy các đơn vị phải chủ động rà soát, cập nhật thông tin và hỗ trợ người dân thực hiện đúng quy trình kê khai.

Đây là chỉ đạo có ý nghĩa quan trọng, nhằm tránh tình trạng lúng túng trong giai đoạn chuyển tiếp, nhất là khi số lượng hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh Gia Lai khá lớn và đa dạng về ngành nghề, quy mô, phương thức kinh doanh.

3. Vai trò chủ trì của Cục Thuế tỉnh Gia Lai trong tổ chức triển khai

Cục Thuế tỉnh Gia Lai được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp cùng các cơ quan, đơn vị và chính quyền địa phương để tổ chức triển khai việc “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”. Điều này bao gồm nhiều nhóm công việc trọng tâm, đòi hỏi sự chủ động và phối hợp liên tục giữa các bên.

Trước hết, Cục Thuế tỉnh phải tiến hành rà soát toàn bộ hộ, cá nhân kinh doanh thuộc diện chuyển đổi, phân loại theo quy mô, tính chất hoạt động và mức độ tuân thủ pháp luật thuế để có hướng dẫn phù hợp. Cơ quan thuế cũng cần xây dựng kế hoạch tuyên truyền sâu rộng để hộ kinh doanh hiểu rõ quyền lợi, nghĩa vụ và các bước thực hiện kê khai, tránh tâm lý e ngại hoặc hiểu nhầm về phương pháp mới.

Bên cạnh đó, Cục Thuế phải phối hợp với lực lượng quản lý thị trường, công an kinh tế, phòng tài chính – kế hoạch và UBND cấp xã để thu thập thông tin thực tế, kiểm tra hoạt động kinh doanh, nhất là những ngành nghề có biến động doanh thu lớn hoặc có dấu hiệu trốn thuế.

Trong quá trình thực hiện, Cục Thuế có trách nhiệm tổng hợp báo cáo UBND tỉnh, đồng thời đề xuất những nội dung cần tháo gỡ, kiến nghị điều chỉnh quy trình hoặc bổ sung quy định nếu phát sinh vướng mắc. Đây là yếu tố quan trọng giúp việc chuyển đổi được thực hiện đúng pháp lý, đảm bảo quyền lợi của Nhà nước và người nộp thuế.

4. Sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị và địa phương: yếu tố then chốt

Quá trình chuyển đổi sang phương pháp kê khai đòi hỏi sự tham gia của nhiều cơ quan cùng lúc. UBND cấp huyện và xã sẽ đóng vai trò hỗ trợ cơ quan thuế trong việc xác minh thông tin, nắm bắt tình hình hoạt động của hộ kinh doanh tại địa bàn; thông báo, mời hộ kinh doanh tham gia các buổi tập huấn, hướng dẫn kê khai; và phối hợp xử lý các trường hợp cố tình không hợp tác.

Các sở ngành khác như Sở Công Thương, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Công an tỉnh, Cục Quản lý thị trường cũng cần cung cấp dữ liệu và phối hợp trong công tác kiểm tra thực tế. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu đồng bộ giữa các ngành là nền tảng quan trọng để phát hiện bất cập, trùng lặp hoặc thất thu thuế.

Đặc biệt, sự vào cuộc của chính quyền cấp xã – nơi trực tiếp tiếp xúc với người dân – được xem là “chìa khóa” giúp công tác tuyên truyền, vận động đạt hiệu quả cao. Hộ kinh doanh thường có mối quan hệ gần gũi với chính quyền cơ sở, vì vậy UBND cấp xã cần chủ động hỗ trợ, giải thích rõ lợi ích lâu dài của hình thức kê khai, tạo sự đồng thuận trong cộng đồng.

5. Bảo đảm tuân thủ đúng chỉ đạo của Bộ Tài chính và pháp luật hiện hành

Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu việc triển khai chuyển đổi phương pháp quản lý thuế phải đảm bảo đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ Tài chính, đồng thời tuân thủ đầy đủ các quy định của Luật Quản lý thuế, các nghị định hướng dẫn và thông tư liên quan. Mọi quy trình, biểu mẫu, phương thức tiếp nhận và xử lý kê khai phải được thực hiện minh bạch, công khai và thống nhất trên toàn tỉnh.

Hơn nữa, trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, việc ứng dụng công nghệ trong công tác quản lý thuế là yêu cầu bắt buộc. Cơ quan thuế phải hướng dẫn hộ kinh doanh thực hiện kê khai trực tuyến, sử dụng hóa đơn điện tử, lưu trữ dữ liệu điện tử và thực hiện các giao dịch qua nền tảng số. Điều này vừa giúp giảm tải thời gian, chi phí cho người nộp thuế, vừa đảm bảo dữ liệu được cập nhật nhanh chóng và chính xác.

6. Tác động đối với hộ kinh doanh và sự phát triển kinh tế của tỉnh

Việc chuyển đổi mô hình quản lý thuế chắc chắn sẽ có tác động trực tiếp đến hộ kinh doanh. Tuy nhiên, về lâu dài, đây là hướng đi mang lại lợi ích lớn. Khi thực hiện kê khai theo doanh thu thực tế, hộ kinh doanh sẽ tránh được tình trạng bị khoán thuế cao hơn mức thực tế hoặc tình trạng bị so sánh, chênh lệch giữa các hộ cùng quy mô. Kê khai thuế đúng thực tế giúp doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh xây dựng thương hiệu minh bạch, tạo thuận lợi khi muốn mở rộng quy mô hoặc chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp.

Về phía tỉnh, việc áp dụng phương pháp kê khai sẽ giúp hạn chế thất thu thuế, tăng thu ngân sách và đảm bảo sự công bằng trong nghĩa vụ thuế giữa các thành phần kinh doanh. Đồng thời, đây cũng là cơ sở quan trọng để tỉnh Gia Lai xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, hiện đại, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh.

HÃY GỌI NGAY SBDC KHI DOANH NGHIỆP CỦA BẠN CẦN HỖ TRỢ